Ngày nay, việc trồng cây hoa mua rừng đã trở nên phổ biến hơn do sự quyến rũ của vẻ đẹp màu tím lãng mạn của loài hoa này. Cây mua rừng phân bố chủ yếu tại khu vực Đông Nam Á, Ấn Độ và Úc, thường mọc mạnh mẽ trong rừng và có khả năng chịu sáng tốt. Để hiểu hơn về loài hoa tím đẹp mắt này, hãy cùng Cay43 khám phá ngay bên dưới!
Tổng quan về cây mua tím
Cây hoa mua tím, hay còn được biết đến với các tên gọi dân gian như dã mẫu đơn, mua bà, bạch niêm, mạy nát, thuộc loại Melastoma candidum trong họ Melastomataceae. Một số người thường lầm tưởng rằng tất cả hoa mua đều có màu tím, nhưng thực tế lại không hoàn toàn như vậy. Dù có sự đa dạng về màu sắc, phần lớn hoa mua ở Việt Nam vẫn mang màu tím đặc trưng.
Loài cây này phân bố rộng khắp châu Âu và châu Á, bao gồm nhiều biến thể như cây hoa mua Úc, cây mua Thái, cây hoa mua trắng và cây mua tím. Đặc biệt, ở Việt Nam, cây hoa mua tự nhiên mọc phổ biến trong rừng, từ đó xuất hiện các biến thể như cây mua đất và cây mua rừng.
Với thân cây màu nâu đỏ và cao từ 1 đến 2 mét, cây hoa mua tím là loại cây bụi đẹp mắt. Hoa mua, nở rộ tại đầu cành, có sắc tím hồng dịu dàng, bao gồm đài hoa nở rộng ở phía gốc và năm cánh hoa. Lá của cây có dạng bầu dục, đỉnh nhọn, với gân lá nổi bật và mọc đối xứng.
Quả của cây hoa mua tím, mặc dù lớn và hình cầu, chứa phần cơm quả ngon lành với hương vị chua ngọt, mang lại cảm giác mát lành khi thưởng thức.
Đặc điểm của cây hoa mua
Cây hoa mua có dạng thân thảo, cây bụi hoặc thân gỗ, tuổi thọ từ một đến nhiều năm, chiều cao trung bình dao động từ 1-2m.
Lá của cây mua có đặc điểm khá đặc biệt: chúng mọc theo cặp, xếp chéo nhau thành hình thập, và thường có từ 3-7 gân lá chạy dọc hoặc phát sinh từ gốc phiến lá. Gân lá bên trong thường tạo ra các cặp gân chính từ phần giữa gốc phiến lá hoặc các gân lá hình lông chim, tạo ra hình dáng đẹp mắt.
Hoa của cây mua là hoa lưỡng tính, xuất hiện ở phía cuối của cành hoặc ở nách lá, hình thành các cụm hoa dạng chùy. Màu sắc của hoa thường là màu tím, với độ đậm nhạt khác nhau tùy theo loại cây mua, tạo nên những chùm hoa rất thu hút.
Quả của cây mua thường có kích thước nhỏ và có màu đen tím, mang lại hương vị ngon lành.
Cây mua thích ứng với đất chua phèn và thường mọc hoang ở nhiều vùng rừng núi trên toàn quốc. Loài cây này thích hợp với khí hậu nhiệt đới đến cận nhiệt đới, và phát triển tốt nhất ở những nơi có lượng mưa trên 1200mm.
Đây là loại cây có tốc độ sinh trưởng trung bình, ưa ánh sáng nhưng cũng có thể sống trong điều kiện bóng râm tùy theo yếu tố môi trường cụ thể.
Bạn cũng có thể thích: Cây Thị Giống
Phân biệt cây sim và cây mua
Cây sim và cây mua là hai loại cây phổ biến có những đặc điểm tương tự, khiến cho việc phân biệt chúng trở nên khá khó khăn.
1. Cây sim
Trong y học cổ truyền, cây sim, còn được gọi là hồng sim, đào kim phượng, dương lê, co nim hoặc Rhodomyrtus tomentosa, là một loài thảo dược có nhiều lợi ích. Cả lá sim non và búp đều có lợi trong điều trị nhiều bệnh.
Trong lĩnh vực y học cổ truyền, lá sim non, cụm hoa và quả đều được sử dụng. Lá sim non được sử dụng để điều trị tiêu chảy, kiết lỵ và đau bụng. Lá cũng được sử dụng để cầm máu và điều trị chảy máu.
Có thể ăn quả sim chín và thường được lên men thành rượu. Trong y học cổ truyền, quả sim cũng được sử dụng để chữa lòi dom, ù tai, di tinh, thiếu máu, suy nhược sau khi ốm dậy và băng huyết ở phụ nữ.
Cây sim có thân bụi, cao từ một đến ba mét và có màu vàng nâu ở thân non và màu nâu đen ở thân già. Nó là lá đơn, mọc đối, có phiến lá hình xoan và đầu tròn. Mặt trên của lá già có màu xanh lục đậm nhẵn bóng, trong khi mặt dưới của lá có nhiều lông mịn màu vàng xanh. Cây sim thường có một cụm hoa hoặc hai hoặc ba hoa trên mỗi ngọn cành ngắn. Hoa hồng tím và lưỡng tính Quả sim mọng có màu xanh và đỏ nâu, có nhiều hạt và có mùi thơm.
2. Cây mua
Cây mua, có tên khoa học là Gynura divaricata, thuộc loại cây bụi và được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực y học cổ truyền và Đông y.
Thân, cành và lá của cây mua mang đậm vị chua, chát và tính mát. Cây mua được biết đến với khả năng hoạt huyết tiêu thũng, giúp làm tan máu ứ và giải quyết các triệu chứng phong thấp.
Ngoài ra, cây mua còn có khả năng thanh nhiệt giải độc, cầm máu và ổn định tiêu hóa, từ đó giảm viêm nhiễm ở các bộ phận như ruột, gan và mạch máu.
Rễ của cây mua được sử dụng trong điều trị nhiều bệnh lý, bao gồm chứng tiêu hóa kém, đau dạ dày, tả lỵ, tiền kinh nguyệt quá nhiều và phong thấp.
Nó cũng có tác dụng kiện tỳ chỉ tả, chỉ huyết và hóa ứ, đồng thời giúp giảm đau và sưng đau do chấn thương, cũng như nhiều bệnh lý khác.
Công dụng tuyệt vời của cây hoa mua
Cây mua, với mọi phần từ thân, lá, cành, đến rễ, đều mang giá trị dược liệu cao, được sử dụng rộng rãi trong y học truyền thống:
- Phần thân, lá và cành của cây mua, mang hương vị chua, ngọt, chát và tính mát, có khả năng giải quyết tình trạng máu tụ, giảm sưng, hòa giải những khối u; đồng thời, chúng còn có công dụng thanh lọc nhiệt, detox cơ thể, trị bệnh phong thấp và giúp cầm máu hiệu quả.
- Quả của cây mua, với hương vị nhẹ nhàng và tính năng cân bằng, thích hợp cho việc điều trị tình trạng chảy máu ở tử cung, cũng như hỗ trợ tăng cường lượng sữa cho phụ nữ đang trong giai đoạn cho con bú. Quả mua thường được thu hoạch vào mùa thu khi chúng đã chín mọng.
- Rễ của cây, mang tính chất cân bằng và hương vị chát, được áp dụng trong việc điều trị các vấn đề liên quan đến tiêu hóa như đau dạ dày, lỵ, tiêu chảy, ra máu khi đi tiêu, kinh nguyệt không đều, phong thấp, hoặc chữa trị các vết thương bị tụ máu. Rễ cây thường được thu thập vào mùa thu, sau đó cắt nhỏ và phơi khô, với liều lượng dùng thường là từ 15 đến 30g, có thể sắc uống hoặc ngâm trong rượu.
Cây mua không chỉ thu hút bởi vẻ đẹp mắt mà còn vì các lợi ích sức khỏe đa dạng của nó, khiến cây trở nên phổ biến và được ưa chuộng.
