Khi bắt đầu nuôi dưỡng một cây na trong vườn hoặc sân vườn của bạn, việc áp dụng cách chăm sóc cây na đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo cây phát triển mạnh mẽ và cho ra trái ngọt ngào. Mặc dù cây na có thể khá dễ trồng và ít cần chăm sóc hơn so với một số loại cây khác, nhưng vẫn cần những biện pháp chăm sóc cụ thể để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Hãy cùng Cay43 tìm hiểu về cách trồng cũng như cách chăm sóc cây na một cách chi tiết và hiệu quả để bạn có thể thưởng thức những trái na ngon và giàu dinh dưỡng từ vườn của mình.
Kỹ thuật trồng na đúng cách
1. Đất trồng
Na không yêu cầu đặc biệt về loại đất, nhưng sẽ phát triển tốt nhất trong đất tơi xốp, dễ thoát nước và có độ pH trung bình từ 5,5 – 6.
Có thể mua đất sẵn hoặc pha trộn đất với các loại phân bón hữu cơ như phân bò hoai mục, phân gà, phân trùn quế, vỏ trấu, xơ dừa, than bùn, mùn hữu cơ… Trước khi trồng, nên bón vôi lên đất và phơi ải từ 7 – 10 ngày để khử trùng và loại bỏ mầm bệnh.
2. Na giống
Cây Na thường được trồng bằng hạt hoặc ghép. Vào mùa trồng, chọn cây mẹ có năng suất cao và chất lượng tốt, đã thu hoạch được 4 – 5 vụ quả ổn định. Chọn quả mắt to, đều, có trọng lượng từ 200 – 300g/quả để đảm bảo chín kỹ.
Sau khi lấy hạt, rửa sạch và phơi khô trong nắng nhẹ khoảng 20 – 30 độ C trong 15 – 20 ngày trước khi gieo.
Chọn cây mẹ có những đặc tính ưu việt như trái to ít hạt, độ đường cao, dễ vận chuyển (múi dính thành một khối) cho quá trình ghép. Ghép có thể thực hiện bằng cách ghép áp, ghép cành hoặc ghép mắt.
3. Gieo trồng
Phương pháp gieo trồng có thể thực hiện bằng hai cách khác nhau. Trong trường hợp gieo bằng hạt, trước khi gieo, hạt cần được ngâm trong nước sạch từ 12 đến 24 giờ, sau đó được đem ra để ráo và ủ trong cát ẩm. Khoảng 15 đến 20 ngày sau, khi hạt đã nứt vỏ, chúng được gieo vào các bầu nilon thủng ở dưới đáy, có kích thước 5 x 20cm, với độ sâu từ 2 đến 3cm. Các bầu nilon được xếp thành các luống và sắp xếp sao cho có thể che mưa, nắng, và sương.
Đối với cây con đã có từ 2 đến 3 tháng tuổi, cao khoảng 20 đến 25cm và có 5 đến 6 lá thật, chúng có thể được trồng trực tiếp vào đất.
Phương pháp ghép cây cần sử dụng gốc ghép từ cây gieo bằng hạt hoặc từ cây mãng cầu xiêm, bình bát. Khi đường kính của cây đạt khoảng 0,8 đến 1cm, quá trình ghép có thể được thực hiện. Mắt ghép được lấy từ cành đã rụng lá. Trong trường hợp lá vẫn còn trên cây nhưng gỗ đã đủ già, các phiến lá có thể được cắt bỏ để chỉ còn lại cuống. Hai tuần sau đó, cuống sẽ tự rụng và mắt ghép có thể được thu hoạch.
Khi đến bước trồng, hố cần được đào rộng và sâu khoảng 50cm, với khoảng cách giữa các cây là 3 x 3m hoặc 3 x 4m. Ngoài ra, có thể thực hiện việc trồng xen vào các khu vực trống trong vườn đã có sẵn cây ăn quả lâu năm. Sau khi chuẩn bị đủ cây giống, đất, và dụng cụ trồng, lớp nilon bao quanh rễ của cây giống được tháo bỏ, cây được trồng vào hố và cổ cây được chèn nén chặt để tránh việc cây lung lay khi tưới. Tưới nước nhẹ nhàng bằng vòi phun.
Cách chăm sóc cây na hiệu quả
1. Giai đoạn kiến thiết cơ bản
Trong giai đoạn này, cần tập trung vào việc cung cấp dinh dưỡng cho cây để thúc đẩy sự sinh trưởng và phát triển. Việc bón phân đạm là rất quan trọng, với tỷ lệ phân bón NPK là 2:1:1 và thực hiện mỗi 1-2 tháng, đặc biệt khi thời tiết ẩm ướt. Mỗi cây cần được bón với lượng urê, kali và supe lân phù hợp, được phân bố cách gốc cây ở khoảng 30-50cm và sử dụng phân chuồng để bổ sung dinh dưỡng.
2. Giai đoạn thu hoạch
Trong giai đoạn thu trái của cây na, việc bón phân cũng là một phần không thể thiếu để đảm bảo sự phát triển và cho ra trái tốt nhất. Phân bón được thực hiện trong 3 đợt trong năm với tỷ lệ NPK thích hợp cho từng đợt. Lượng phân bón cũng phụ thuộc vào kích thước của cây và được phân bố theo tán cây vào 4 hốc đối xứng nhau, với độ sâu lấp phân khoảng 3-5cm.
3. Đốn cành, tỉa nhánh
Việc đốn cành và tỉa nhánh cho cây na là một phần không thể bỏ qua để duy trì sự mạnh mẽ và sinh sản của cây. Đối với cây na, sau mỗi 3 vụ thu hoạch, quả sẽ trở nên nhỏ dần và cây sẽ cao và khó thu quả. Do đó, việc đốn trẻ lại cây từ năm thứ 5 và tiếp tục mỗi 3 năm một lần là cần thiết, với khoảng cách lần đốn cành phù hợp để đảm bảo sự phát triển và sinh trưởng của cây.
4. Phòng trừ sâu bệnh
Bọ trĩ: Thường xuất hiện nhiều trong mùa khô và gây hại cho lá non, bông và trái non. Phòng trị bằng cách vệ sinh vườn tược, cắt tỉa vườn cho thông thoáng. Trong trường hợp áp lực gây hại lớn, có thể sử dụng các loại thuốc như Brightin 4.0EC + Thiamax 25WG hoặc Actimax 50WG + Thiamax 25WG để xử lý.
Rệp sáp: Gây hại cho lá non, trái non, và trái lớn, làm mất thẩm mỹ trái. Phòng trị bằng cách vệ sinh và cắt tỉa để loại bỏ cành sâu bệnh và tạo vườn thông thoáng. Trong trường hợp cần thiết, có thể sử dụng thuốc hóa học như Maxfos 50EC.
Nhện đỏ: Gây hại trong mùa khô và làm trái bị lem mất thẩm mỹ. Xử lý bằng cách sử dụng thuốc như Nilmite 550SC và Brightin 4.0EC khi cần thiết.
Bọ xít muỗi: Gây hại trên lá non, đọt non, bông và trái non. Có thể xử lý bằng thuốc Permecide 50EC + Thiamax 25WG khi cần thiết.
Ruồi đục trái: Gây hại từ thời điểm đậu trái đến thu hoạch, đặc biệt nhiều trong mùa mưa. Biện pháp xử lý có thể là sử dụng bẫy bả hoặc bẫy pheromone, bao trái hoặc sử dụng thuốc Permecide 50EC.
Kỹ thuật cho na ra hoa
Có nhiều phương pháp để kích thích cây na ra hoa và quả sớm nhằm mục đích thu hoạch vào tháng 7 với giá bán cao hơn so với thời điểm chính vụ.
Một trong những phương pháp đó là phương pháp thủ công, trong đó người trồng cây tiến hành cắt cánh và tuốt lá, sau đó xiết nước và tưới nước cho cây.
Phương pháp hóa học cũng là một lựa chọn, thường được thực hiện từ đầu tháng 11 bằng cách phun Ethell (3 lọ thuốc rấm chuối Trung Quốc pha với 10 lít nước) lên tán lá của cây. Sau 10-15 ngày, hết lá na xanh còn lại, cây sẽ bắt đầu ra hoa vào đầu tháng 4. Ngoài ra, người trồng cây cũng có thể sử dụng các chất điều hòa sinh trưởng như Paclobutrazol, MKP, Thio Ure cho cây trồng.
Cây na trồng bao lâu có trái?
Thời gian trồng cây na cho quả:
- Sau 2 – 3 năm trồng: Cây Na bắt đầu cho quả. Để tăng năng suất và kéo dài thời gian cho quả, cần thực hiện các biện pháp kỹ thuật như bón phân, tưới nước đầy đủ và cắt tỉa hàng năm. Cắt tỉa giúp khắc phục hiện tượng chóng tàn cỗi của cây, làm cho cây khỏe mạnh và giảm sự tác động của sâu bệnh.
- Cây chưa cho quả: Trọng tâm là tạo hình cho khung cành vững chắc và cân đối, để cây hấp thụ được nhiều ánh sáng. Điều này giúp cây phát triển khỏe mạnh và dễ chăm sóc.
- Cây đang cho quả: Cần tỉa bỏ những cành sâu bệnh và yếu, cắt cành vượt và tạo không gian thông thoáng cho cây.
- Cây đã già: Có thể trẻ hóa cây bằng cách cưa gốc và giữ lại một số cành chính để phát triển khung tán mới. Sau đó, bón phân và tưới nước để cây phục hồi và sinh trưởng tốt.
Với mỗi giai đoạn khác nhau, việc chăm sóc và quản lý cây na đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn để đảm bảo cây phát triển và cho quả một cách khỏe mạnh.
Lời kết
Hãy nhớ rằng chăm sóc cây mới trồng mất rất nhiều thời gian và đòi hỏi chúng ta phải thật kiên nhẫn và tỉ mỉ.
Trên đây là một số phương pháp và bí quyết quan trọng để chăm sóc cây na một cách hiệu quả. Việc thực hiện đúng các biện pháp chăm sóc này không chỉ giúp cây na phát triển mạnh mẽ, mà còn tạo điều kiện cho việc thu hoạch quả đạt được chất lượng tốt.
Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn có được một kế hoạch chăm sóc cây na hiệu quả và mang lại thành công trong việc trồng trọt và nuôi dưỡng cây trồng của mình.
